fbpx

W ludzkim ciele występuje ponad 200 połączeń stawowych,
a staw kolanowy jest największym z nich.

Staw to ruchome połączenie między sąsiadującymi w ciele kośćmi. Zakończenia kości pokryte są chrząstką stawową i połączone więzadłami. Całość otacza torebka stawowa wypełniona mazią stawową.

Powierzchnia stawowa (inaczej chrząstka) amortyzuje siły działające na staw podczas obciążenia fizycznego. Chrząstka podlega regeneracji dzięki substancjom odżywczym przenikającym do niej z mazi stawowej. Ograniczenie naturalnej odbudowy może wystąpić m.in. w skutek starzenia się organizmu, nadmiernego lub zbyt słabego obciążenia stawu i czynników genetycznych (zidentyfikowano ponad 83 potencjalnie odpowiedzialne geny).

Torebka stawowa otacza cały staw. Jej rolą jest stabilizacja stawu i zapobieganie nadmiernym przesunięciom.

Jama stawowa – szczelina między kontaktującymi się ze sobą powierzchniami stawowymi. Wielkość jamy stawowej może być różna od kilku mililitrów w najmniejszych stawach aż do przeszło 300 ml w stawie kolanowym.

Maź stawowa – wypełnia jamę stawową i zmniejsza wzajemne tarcie powierzchni stawowych. Dostarcza też substancje odżywcze do chrząstki. To lepka, galaretowata masa bogata w kwas hialuronowy.

Powierzchnie stawowe kości pokryte są bardzo odporną na ścieranie chrząstką szklistą i to od jej jakości w dużej mierze zależy komfort ruchu.

W skład chrząstki stawowej wchodzą:

Komórki chrzęstne (chondrocyty) – odpowiadające za syntezę składników chrząstki. To one wytwarzają substancję międzykomórkową, chociaż jest ich tylko do 5% w całej suchej masie chrząstki.

Substancja międzykomórkowa składająca się z siatki włókien kolagenowych (głównie typu II) i macierzy chrzęstnej zawierającej proteoglikany i kwas hialuronowy. Sieć włókien kolagenowych to około 60% wagi suchej masy chrząstki, a proteoglikany 10 do 15%.

Proteoglikany, które odpowiadają za elastyczność chrząstki, to białka złożone z kwasu hialuronowego, glukozaminy, chondroityny i innych substancji utrzymujących w chrząstce odpowiednią ilość wody. Żywa chrząstka zawiera 70-80% wody.